«Իմ Տեր և իմ Աստված» (Հովհաննես 20։27)
Մեր Տեր և Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի հարության և Պենտեկոստեի միջև ընկած 50-օրյա ժամանակահատվածը կոչվում է Հինունք: Այս օրերը նվիրված են մեր Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի հարությանը և մեր եկեղեցու կողմից Պահք չեն համարվում։
Մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի հարությունից հետո առաջին կիրակին կոչվում է Նոր կիրակի կամ Կրկնվող Զատիկ և ունի հաղորդության նշանակություն։ Քրիստոսը իր հրաշագործ հարությունից հետո բազմիցս հայտնվեց իր աշակերտներին:
Եվ մի օր, երբ նրա աշակերտները հավաքվել էին փակ դռների հետևում հրեաների վախից, Հիսուսը հայտնվեց: Կար նաև Թովմաս առաքյալը, որը հարություն առած Տիրոջը տեսել էր ոչ Հարության օրը, ոչ դրանից հետո: Երբ մյուս աշակերտներն ասացին, որ իրենք արդեն տեսել են Հարություն առածին, կասկածող, կասկածող Թովմասը նշանակում էր, որ նա կարող է հավատալ Տիրոջ ֆիզիկական հարությանը, եթե տեսնի եղունգների հետքերը իր ձեռքերի վրա և իր մատները այդ նշանների մեջ և դնի իր ձեռքը կողքի վրա: Թովմասը հավատաց այն բանից հետո, երբ տեսավ բարձրացածին և մատները մտցրեց եղունգների հետքերի մեջ, իսկ ձեռքը կողքի մեջ։
Այս միջադեպը կլինի Հովհաննես Ավետարան 20.26-29 պատկերազարդված. «…Դռները կողպված էին։ Այն ժամանակ Հիսուսը եկավ, կանգնեց նրանց մեջ և ասաց. Հետո նա ասաց Թովմասին. «Մատդ հանիր, ահա իմ ձեռքերը»: Ձեռքդ մեկնիր և դրիր իմ կողքին, և մի եղիր անհավատ, այլ հավատացյալ։ Թովմասը պատասխանեց նրան. «Իմ Տեր և իմ Աստված»: Յիսուս ըսաւ անոր. «Քանի որ տեսար զիս, ուրեմն կը հաւատաս, երանի անոնց, որ չեն տեսներ ու կը հաւատան»։
Այս պատմությունը բնորոշում է երկու տեսակի հավատացյալների. Աշակերտներից ոմանք հավատացյալներ էին, ովքեր իրենց աչքերով տեսան և լսեցին հարություն առած Տիրոջը: Թովմասը պատկանում էր հավատացյալների երկրորդ խմբին, ովքեր Աստծո հանդեպ իրենց ակնածանքով կհավատան միայն Քրիստոսի վերադարձից և երկրորդ հայտնությունից հետո՝ Պողոսի նամակից հետո։ Փիլիպպեցիս 2.9-11 «Ուստի Աստված բոլորից վեր բարձրացրեց նրան և ամեն անունից վեր անուն շնորհեց նրան, որպեսզի Հիսուսի անունով յուրաքանչյուր ծունկ խոնարհվի և յուրաքանչյուր ծունկ խոստովանի, որ Հիսուս Քրիստոսը Տերն է, ի փառս Հոր Աստծո»: Թովմասը նույնպես հարություն առած Հիսուսի հետ հանդիպումից հետո նրան խոստովանում է որպես իր Աստված:
Հարությունից հետո առաջին կիրակին կոչվում է «Նոր կիրակի», կամ «կրկնվող Զատիկ» (հայերեն՝ Նոր Գիրագի կամ Գրգնազադիկ)։ Սա մեզ հիշեցնում է մեր հարության մասին: Առաջին կիրակի օրը Հիսուսը մեզ հնարավորություն տվեց հարություն առնելու իր Հոգու և իր զորության միջոցով:
Ինչպես Պողոս Առաքյալն է ասել, «Նա մեզ հարություն տվեց Քրիստոսի հետ և նստեցրեց Նրա հետ երկնքում» (Եփեսացիս 2։6): Բայց երկրորդ կիրակի օրը նա մեզ տվեց մարմնի հարություն և մեռելների հարությամբ մենք անմահ ենք դառնում։ Այդ իսկ պատճառով մեր Հարության խորհրդանշական այս կիրակին կոչվում է «Կրկնվող Զատիկ»։
Սիրելի հավատացյալներ, Սուրբ Հոգու շնորհով նորոգվենք Քրիստոսի հարության ավետիսով, որպեսզի բժշկված մարմնով ու հոգով փառավորենք հարություն առած Փրկչին հավիտյանս հավիտենից։ Ամեն։
Եղիշե Վարթաբեդի Ավետիսյան